همبرگر مصنوعی از کربن‌دی‌ اکسید هم ساخته میشود

استارتاپی به‌نام سولار فودز، در حال تبدیل کربن‌دی‌اکسید به غذا و عرضه‌ی آن در خواروبارفروشی‌ها به‌عنوان پروتئین جایگزین در چند سال آینده است.

ستارتاپ‌ها از فناوری جدید برای جذب کربن‌دی‌اکسید جوّ و تبدیل آن به محصولاتی مثل سوخت استفاده می‌کنند. برای مثال، استارتاپی به‌نام Climework با هدف مبارزه با تغییرات اقلیمی از مشتریان می‌خواهد مبلغی برای ذخیره‌سازی کربن‌دی‌اکسید در زیر زمین بپردازند. بااین‌حال، استارتاپی به‌نام سولار فودز (Solar Foods) ثابت کرده است که می‌توان از کربن‌دی‌اکسید به‌عنوان ماده‌ی اولیه‌ی غذا هم استفاده کرد.

سولار فودز از برق تجدیدپذیر و کربن برای تولید مواد اولیه‌ی سالم مشابه آرد گندم استفاده می‌کند که ۵۰ درصد آن را پروتئین تشکیل می‌دهد. این شرکت در حال جمع‌آوری داده برای درخواست مجوز غذایی EU (اتحادیه‌ی اروپا) و برنامه‌ریزی برای تولید تجاری این محصول تا سال ۲۰۲۱ است. پاسی واینیکا، مدیرعامل و یکی از بنیان‌گذاران سولار فودز و پژوهشگر مؤسسه‌ی پژوهش‌های علمی فنلاند می‌گوید:

دست‌اندرکاران سولار فودز به این نتیجه رسیدند که می‌توان با مواد اولیه‌ی ابتدایی مثل برق و کربن، غذا تولید کند و بدین‌ترتیب، آثار محیطی کشاورزی را کاهش داد. آثار کشاورزی بر محیط شامل استفاده از آب و زمین تا آلودگی‌های ناشی از کودهای کشاورزی و پرورش حیوانات است. تولید محصولاتی مثل گوشت مصنوعی که ازطریق فرایند تخمیر به‌دست می‌آیند، به تغذیه‌ی میکروب‌ها با قند وابسته است. در فرایند جدید، کربن جایگزین قند می‌شود. وانیکا درباره‌ی این موضوع می‌گوید:

در فرایند ابداعی سولار فودز، از توان خورشیدی برای تجزیه‌ی الکتریکی آب (الکترولیز) در رآکتور زیستی استفاده می‌شود. محصول این واکنش هیدروژن است که انرژی لازم برای تغذیه‌ی کربنی میکروب‌ها را فراهم می‌کند. بدین‌ترتیب، میکروب‌ها غذایی را تولید می‌کنند که دقیقا ۲۰ تا ۲۵ درصد آن را کربن و ۵ تا ۱۰ درصد چربی و ۵۰ درصد آن را پروتئین تشکیل می‌دهد.

تولید پروتئین به این روش، بهینه‌تر از پرورش دام است. به‌عنوان مثال، برای تولید یک همبرگر، به ۱۹.۶۵ مترمربع زمین نیاز است که بخش زیادی از آن صرف تغذیه‌ی دام می‌شود. چرای دام و پرورش بذر برای تغذیه‌ی طیور هم دو عامل عمده‌ی جنگل‌زدایی در مناطقی مثل آمازون هستند. براساس پژوهشی دیگر، تقریبا برای تولید یک همبرگر، از ۶۶۰ گالن آب استفاده می‌شود. تولید گوشت یکی از منابع عمده‌ی انتشار گاز کربن است. براساس پژوهش‌های سولار فودز، پودر پروتئینی جدیدی به‌نام سولئین، ۱۰۰ برابر بیشتر از جایگزین‌های گیاهی یا حیوانی به سود محیط است. به‌نقل از این شرکت، به‌ازای هر جریب می‌توان به تولید پروتئین ۱۰ برابر تولید سویا رسید.

درصورتی‌که تمام برنامه‌ها به‌خوبی پیش بروند، این پروتئین به‌صورت پودر عرضه نمی‌شود؛ بلکه به‌شکل مواد اولیه‌ در محصولاتی مثل شیک‌های پروتئین یا ماست‌های گیاهی عرضه خواهد شد. عرضه‌ی محصول به این شکل بیشتر با مزاج مصرف‌کننده سازگار است؛ زیرا ممکن است کیسه‌های آرد کربن طرفدار زیادی پیدا نکنند. برای شرکت‌های گوشتی، گیاهی مثل Impossible Foods که متمرکز بر محیط هستند، این محصول می‌تواند راهی برای کاهش آثار محیطی باشد. واینیکا می‌گوید:

در آینده، از این مواد اولیه می‌توان برای پرینت سه‌بعدی غذاهای جدید یا به‌عنوان مواد اولیه‌ی گوشت تمیز استفاده کرد که در رآکتورهای زیستی پرورش داده می‌شوند. از آنجا که این نوع پروتئین کاملا مستقل از کشاورزی سنتی است، این شرکت به‌دنبال همکاری با سازمان فضایی اروپا برای تأمین غذای فضانوردان در فضا است. گفتنی است در اواسط قرن بیستم، ناسا اولین‌بار به این ایده رسید؛ ولی آن را عملی نکرد.

افزون‌براین، شرکت سولار فودز به‌دنبال کار در مناطقی مثل بیابان‌ها یا قطب است که برای کشاورزی مناسب نیستند. البت، این شرکت هم می‌تواند مدل‌های کسب‌وکار آینده را ایجاد کند. برای نمونه، مردم در ازای فروش انرژی خورشیدی پشت‌بام خود می‌توانند غذا دریافت کنند. هنوز مشخص نیست این محصول چقدر می‌تواند جایگزین محصولات کشاورزی فشرده شود. مردم هنوزهم برای برآورده‌ساختن نیازهای غذایی خود به غذاهایی غیر از میوه و سبزی‌ها نیاز دارند و مشخص نیست واکنش آن‌ها به این محصول مثبت باشد؛ اما غذای تولید سولار فودز می‌تواند نیازهای پروتئینی را برآورده کند.

شرکت‌های مثل Impossible Foods هم در آینده توسعه پیدا می‌کنند و این نوآوری به سود آن‌ها خواهد بود. این شرکت در حال برنامه‌ریزی برای عرضه‌ی اولین گیاهان تجاری برای تهیه‌ی ۵۰ میلیون وعده‌ی غذایی در دو سال آینده است که قرار است در سوپرمارکت‌ها فروخته شود.